Tuesday, December 9, 2008

Maigo sa Grabeng Krisis ang Pilipinas

Gisulayan sa rehimeng US-Arroyo nga pagawasong dili apektado ang Pilipinas sa pangkalibutanong krisis sa pinansya ug ekonomiya ug anaa sa maayong kahimtang ang nasud aron pangibabawan ang krisis. Nangayugpos sa kangit-ngit ang rehimeng US-Arroyo.

Una sa tanan, nakalitan ang kadaghanan nga adunay diay pila ka gatus ka milyong dolyar nga investment ang mga lokal nga bangko sa nabangkaroteng Lehman Brothers ug ang PhilAm Life nga gipanagiya sa American International Group nga nabangkarote na unta kung wala pa gisalba sa gubyernong U.S. pinaagi sa $140 bilyung puhunan ug pautang. Wala kaayo mahibaw-i sa publiko nga sumala sa Bangko Sentral, nga may aduna pay dako nga kwarta o balor sa invesment sa mga lokal nga bangko sa uban pang instrumentong pinansyal sama sa credit default swaps nga giila karong “ toxic assets.”

Ikaduha, nakasandig pa gihapon ang pangnasudnong ekonomiya sa pag-eksport sa U.S.,Japan ug uban pang kapitalistang nasud nga sa kasamtangan anaa na sa resesyon butang mga magpagamay sa import niini nga mga nasud. Dili maasahan ang China isip alternatibong merkado sa atong export, tungod kini usab apektado sa resesyon sa mga nangunang merkado niini- US, Japan ug EU. Nag-iban sa mga mamumuo ang mga pabrika sa China kung dili man sirad-an ang mga pabrika.

Ikatulo, apektado usab sa resesyon sa mga kapitalistang nasud ang mga langyaw'ng pamuhunan sa Pilipinas. Dako ang naiban sa speculative capital nga nagbuhi sa lokal nga stock exchange ug money market.Adunay mga call centers nga nanirado o nag-iban sa ilang mga empleyado.

Ikaupat, direktang apektado sa resesyon sa kalibutan an trabaho sa mga mamumuong Pilipino sa gawas sa nasud. Nga sa una pa nakaiban na sa ihap sa mga Pilipinong walay trabaho. Daghan sa mga seamen ang wala na nakabalik sa ilang mga barkong gitrabhuan tungod sa paghinay sa pangkalibutanong shipping industry tungod sa paghinay sa negosyo. Nihinay usab ang industriya sa konstruksyon sa sentrong sidlakan, ilabi pa sa Gulf States, tungod sa pagkauga sa pautang. Apektado niini ang remittances sa mga Pilipino sa langyaw'ng nasud nga maoy gisaligan sa lokal nga ekonomiya ug pagbayad sa depisit sa balanse sa bayranan ug pagbayad sa langyaw'ng utang.

Ikalima, mismong ang mga lokal nga dagkong burgesya komprador nga lakip sa Makati Business Club ang nagpadayag nga mabatyagan sa Pilipinas ang “resesyon” sa musunod tuig.

Samtang, nibalik sa pagkuyog ang balanse sa negosyo ug balanse sa bayranan. Niubos ang binayluay sa piso batok dolyar. Nagplano ang gubyernong Arroyo sa bag-ong pangutang aron pun-an ang mga depisit sa bayranan ug gastos sa gubyerno. Gipangabre sa kawalay trabaho ang kakabus.

Nagpabiling grabe ang kahimulag ni Gloria Arroyo sa katawhan. Padayon nga nalantad ang panglimbong ug pangawkaw niya sa pundo sa kaban sa katawhan aron makadaog sa niaging eleksyon niadtong 2004. Nalantad ang uban pang grabeng kaso sa korupson ug kahiwian sa gubyerno ug PNP.

Gikuyawan ang grupong Arroyo niadtong nilabay'ng Pebrero sa pagbuksas niJun Lozada sa kahiwian sa proyektong ZTE broadband nga nalambigitan sa mag-asawang Aroyo ug pagpakusog sa mga nagkadagkong aksyong protesta sa sulod sa hamubong panahon.

Gikasuko sa katawhan ang padayong pagpataw sa EVAT ug uban pang buhis nga nakaiban sa gamay nang daan nga kita sa katawhan ug ang garapal nga paggamit sa pondo gikan sa EVAT alang sa pakitang tawo nga pagtabang sa mga kabus. Gikasuko sa katawhan ang kawalay-aksyon sa gubyeno sa dili makatarungang pagtaas sa presyo sa gasolina ug kulang nga pag-us-os sa presyo niini sa dihang nagsugod sa pag-ubos ang presyo sa lana sa pangkalibutanong merkado.

Desidido si Aroyo nga magpabilin sa gahm bisan pa lampas sa tuig 2010. Gipaduso niya ang pagpalagpot kang Jose de Venecia isip speaker sa ubos nga kapulunngan sa kongreso aron maseguro nga dili kini magamit sa oposisyon sa bisan unsa mang lakang aron malagpot sa pwesto ang pangulo. Karon gipaduso sa usa sa mga anak ug mga tinyente sa ubos nga kapulungan ang Charter Change pinaagi sa constituent assembly nga adunay bug-at ug kusog nga pasidaan sa Senado nga ipadayon nila ang asembliya bisan wala ang mga senador.

Mapakusog ni Arroyo ang kontrol niini sa senado human nga napalagpot si Villar isip presidente sa Senado ug gipuli kaniya si Enrile sa tabang pa sa mga elemento sa oposisyon nga nakig-alyansa sa mga senador nga pro-Aroyo.

Balik nga gipakaylap sa rehimeng Aroyo ang pagpamig-ot sa progresibong kalihukan. Balik nga nagkadaghan ang mga pagpamatay sa mga aktibista. Adunay 42 na ang natala nga gipatay sa tuig 2008, subra sa 20 niini nahitabo sa Southern Mindanao Region. Kabahin sa Legal nga opinsiba sa rehimen, dinaghan nga gisang-atan sa mga kaso ug pagpanabotahe ang 72 aktibist sa Southern Luzon. Giapil usab sa kaso ang usa ka labor lawyer.

Gipasagdan ug ginatabangan sa rehimeng Aoyo ang direktang pagpanghilabot sa U.S. Sa Mindanao. Wala na mawad-an sa mga tropang Amerikano sa Mindanao human sa pagsugod sa serye sa mga joint miltary exercises niadtong 2002. Naglusad sa mga poyektong sosyo-ekonomiko ang U.S. AID sa mga lugar sa katawhan Moro.#

No comments: